Công trình cấp nước sinh hoạt cho đồng bào dân tộc thiểu số ở Cam Ranh: Chưa phát huy hiệu quả

Thời gian qua, tỉnh Khánh Hòa và thành phố Cam Ranh đã quan tâm đầu tư nhiều dự án cấp nước cho đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) ở xã Cam Thịnh Tây và Cam Phước Đông. Tuy nhiên, qua kiểm tra, Ban Dân tộc HĐND thành phố cho rằng, các công trình này chưa phát huy hiệu quả, gây lãng phí ngân sách.

Hiệu quả chưa cao

Theo UBND xã Cam Phước Đông, hệ thống cấp nước sinh hoạt cho đồng bào DTTS ở thôn Giải Phóng được tái đầu tư vào năm 2016 từ nguồn ngân sách tỉnh và thành phố với tổng mức đầu tư hơn 5 tỷ đồng, mục tiêu cung cấp nước sạch cho 441 hộ trên địa bàn thôn. Công trình đưa vào hoạt động tháng 12-2017, nhưng đến năm 2019, trạm cung cấp nước ngừng hoạt động vì không đủ kinh phí để vận hành. Đồng thời, hệ thống đường ống cũng bị hư hỏng do ảnh hưởng của mưa bão, lũ lụt và việc thi công dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam. Để cung cấp nước sinh hoạt cho người dân, những năm qua, UBND TP. Cam Ranh đã bố trí ngân sách đầu tư 2 giếng khoan và 4 giếng đào tại thôn Giải Phóng với tổng mức đầu tư 565 triệu đồng. Tuy nhiên, hiện nay, chỉ 1 giếng khoan còn hoạt động và phát huy hiệu quả, các giếng còn lại đều đã ngừng hoạt động.

Hệ thống cấp nước sinh hoạt cho đồng bào dân tộc thiểu số ở thôn Giải Phóng (xã Cam Phước Đông) bị hư hỏng, không thể sử dụng.

Trong khi đó, UBND xã Cam Thịnh Tây cho biết, năm 2021, Phòng Kinh tế thành phố đã xây dựng 2 giếng khoan và bồn chứa nước 5m³ tại thôn Suối Rua (xã Cam Thịnh Tây) với tổng kinh phí 600 triệu đồng để cung cấp nước cho riêng thôn này. Đến nay, UBND xã đang rà soát, sửa chữa đồng hồ và đường ống để đưa vào cấp cho các hộ dân. Ngoài ra, một công trình cấp nước khác tại thôn Suối Rua hiện cũng thường xuyên hư hỏng, vào mùa nắng hạn, nước giếng cạn không thể cung cấp nước cho trạm bơm nên việc cung cấp nước sinh hoạt cho nhân dân chưa đảm bảo.

Ông Nguyễn Quốc Bảo – Trưởng ban Dân tộc HĐND thành phố cho biết, mới đây, ban đã giám sát việc triển khai thực hiện các chương trình, dự án hỗ trợ nước sinh hoạt cho đồng bào DTTS tại thôn Giải Phóng và xã Cam Thịnh Tây giai đoạn 2016-2021. Qua khảo sát thực tế, đến nay, phần lớn các dự án, công trình đầu tư từ ngân sách nhà nước để hỗ trợ nước sinh hoạt cho đồng bào DTTS ở thôn Giải Phóng đều chưa phát huy hiệu quả. Hệ thống lọc nước của công trình Trạm cấp nước sạch ở thôn Suối Rua cũng đã hư hỏng nhưng UBND xã Cam Thịnh Tây chưa kịp thời kiểm tra, báo cáo và kiến nghị với cấp trên để sửa chữa.

Cần phối hợp tốt hơn

Theo đánh giá của Ban Dân tộc HĐND thành phố, hiện nay, công tác phối hợp giữa Phòng Kinh tế, Phòng Dân tộc và UBND các xã chưa chặt chẽ, dẫn đến việc theo dõi, kiểm tra, giám sát đối với các công trình nước sinh hoạt đã được đầu tư còn hạn chế. Các công trình bàn giao cho UBND xã quản lý, vận hành, song thu không đủ chi, hư hỏng liên tục; việc xử lý kỹ thuật để đảm bảo nguồn nước khi đưa về đến người dân sử dụng hợp vệ sinh gặp nhiều khó khăn do thiếu nhân lực. Ngoài ra, một số công trình có vị trí giếng nước cách xa khu dân cư nên công tác vận hành nước cấp về cho người dân khó kiểm soát, dẫn đến hệ thống máy bơm thường bị hư hỏng, không có kinh phí sửa chữa. Bên cạnh đó, một số đồng bào DTTS vẫn còn tâm lý trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước, không chấp nhận việc đóng tiền nước hàng tháng.

Ông Trần Anh Tuấn – Phó Chủ tịch UBND thành phố cho biết, thời gian tới, thành phố sẽ chỉ đạo Phòng Dân tộc khẩn trương phối hợp với các phòng chuyên môn thành phố và UBND các xã có vùng đồng bào DTTS tổ chức rà soát, đánh giá tình trạng hoạt động, hiệu quả giải quyết nước sạch, hợp vệ sinh của tất cả các công trình, dự án đầu tư từ nguồn ngân sách các cấp để có cơ sở đề xuất nội dung hỗ trợ, đầu tư hiệu quả cho giai đoạn tiếp theo. Riêng hệ thống cấp nước sinh hoạt cho đồng bào DTTS ở thôn Giải Phóng, UBND xã Cam Phước Đông và các phòng liên quan khẩn trương đánh giá, phân tích khả năng tiếp tục vận hành để có phương án giải quyết dứt điểm tình trạng thiếu nước sinh hoạt hợp vệ sinh của đồng bào DTTS khu vực trên. UBND các xã cần chủ động rà soát, kiểm tra hiệu quả hoạt động của các công trình, dự án hỗ trợ nước sinh hoạt cho đồng bào DTTS trên địa bàn, qua đó kịp thời đề xuất, kiến nghị các giải pháp hiệu quả, phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương.

VĂN KỲ