Khẩn trương khắc phục cảnh báo “thẻ vàng”

Từ ngày 17 đến 28-10, đoàn thanh tra của Ủy ban Châu Âu (EC) sẽ đến Việt Nam để kiểm tra, đánh giá việc thực thi các khuyến nghị liên quan đến cảnh báo “thẻ vàng” về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (khai thác IUU) đối với sản phẩm thủy sản xuất khẩu sang thị trường này. Khánh Hòa rất có khả năng được kiểm tra, vì vậy, các cơ quan, đơn vị trong tỉnh đang khẩn trương khắc phục những vấn đề còn tồn tại, chuẩn bị tốt các nội dung làm việc với đoàn thanh tra của EC.

Nhiều kết quả tích cực

Theo ông Lê Tấn Bản – Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT), để khắc phục cảnh báo “thẻ vàng” của EC, tỉnh đã triển khai quyết liệt nhiều giải pháp chống khai thác IUU. Từ năm 2018 đến nay, UBND tỉnh đã có 245 văn bản chỉ đạo công tác này; công tác tuyên truyền được triển khai với nhiều hình thức, góp phần thay đổi nhận thức của ngư dân về chống khai thác IUU. Đến nay, toàn bộ 3.199 tàu cá của tỉnh được cập nhật thông tin đầy đủ trên phần mềm VN Fishbabe; đạt 99,5% số tàu đã được cấp phép khai thác thủy sản; 100% tàu được cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật; 675 tàu có chiều dài từ 15m trở lên lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (đạt 97,8%.

Tàu cá của ngư dân cập cảng Hòn Rớ để lên cá.

Bên cạnh đó, Trạm Giám sát tàu cá thuộc Chi cục Thủy sản bố trí cán bộ trực 24 giờ theo dõi chặt chẽ tàu cá hoạt động trên biển. Các ban quản lý cảng kiểm tra chặt chẽ tàu cá xuất nhập cảng (theo quy định, tàu cập, rời cảng đều báo cáo trước 1 giờ); hơn 50% sản lượng thủy sản khai thác được kiểm tra, kiểm soát tại các cảng. Bên cạnh đó, tỉnh đã đẩy mạnh tuần tra, kiểm soát trên biển. 9 tháng năm 2022, các lực lượng chức năng đã tổ chức 336 đợt tuần tra, kiểm tra trên biển, xử phạt 54 trường hợp vi phạm với số tiền gần 600 triệu đồng; các hồ sơ xử lý vi phạm được lưu trữ đầy đủ và cập nhật trên dữ liệu nghề cá VN Fishbabe và trên phần mềm xử phạt vi phạm hành chính.

Kiểm tra chất lượng cá ngừ đại dương cập cảng Hòn Rớ trước khi thu mua đưa về doanh nghiệp chế biến.

Đến kiểm tra công tác chống khai thác IUU, khắc phục “thẻ vàng” của EC tại Khánh Hòa mới đây, đoàn công tác của Bộ NN-PTNT đánh giá, Khánh Hòa là bức tranh thu nhỏ của cả nước về thực thi 4 nhóm khuyến nghị của EC về chống khai thác IUU, gồm: Khung pháp lý; theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá, quản lý đội tàu; chứng nhận sản lượng và truy xuất nguồn gốc thủy sản từ khai thác; thực thi pháp luật. Thời gian qua, địa phương đã chỉ đạo, triển khai công tác chống khai thác IUU, khắc phục “thẻ vàng” của EC một cách quyết liệt và đúng hướng, nhờ đó đã đạt được nhiều kết quả tích cực, tiến bộ hơn nhiều so với những lần kiểm tra trước đây của Bộ NN-PTNT. Tuy nhiên, so với yêu cầu của EC thì vẫn còn những tồn tại cần khắc phục nhằm chuẩn bị tốt nhất nội dung làm việc với đoàn thanh tra của EC.

Những tồn tại cần khắc phục

Bà Nguyễn Thị Trang Nhung – Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Hợp tác quốc tế (Tổng cục Thủy sản) cho biết, qua kiểm tra các hồ sơ theo chuỗi truy xuất nguồn gốc tại các doanh nghiệp, cơ quan quản lý, cảng cá, vẫn còn một số vấn đề tồn tại. Các đơn vị cần rà soát hoàn thiện hồ sơ chứng nhận và xác nhận nguồn gốc nguyên liệu thủy sản; hồ sơ, số liệu phải trùng khớp giữa các đơn vị liên quan. Bên cạnh đó, cơ quan chuyên môn phải nắm cụ thể, chi tiết về sản lượng qua cảng và không qua cảng để thể hiện rõ vai trò giám sát của cơ quan quản lý cảng. Trong khi đó, ông Vũ Duyên Hải – Phó Vụ trưởng Vụ Khai thác hải sản (Tổng cục Thủy sản) đề nghị các cơ quan chức năng rà soát, quản lý chặt đội tàu khai thác thủy sản, đảm bảo số liệu phải đúng với thực tế; có danh sách và giám sát chặt chẽ các tàu chưa lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, hết hạn giấy phép khai thác. Các cơ quan liên quan cần phải rà soát toàn bộ hồ sơ liên quan đến các lô hàng xuất khẩu vào thị trường châu Âu, nhất là từ năm 2021 đến nay, đảm bảo thông tin, số liệu phải khớp nối với nhau theo chuỗi…

Ông Nguyễn Quang Hùng – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản lưu ý, khả năng đoàn thanh tra của EC sẽ đến Khánh Hòa kiểm tra là rất cao, trong khi thời gian chuẩn bị không còn nhiều. Vì vậy, tỉnh cần khẩn trương xây dựng kịch bản chi tiết đón và làm việc với đoàn. Chi cục Thủy sản cần tiếp tục kiểm tra, rà soát các số liệu, hồ sơ và lưu trữ logic. Ban quản lý cảng cá kiểm tra tất cả hồ sơ và rà soát về nhân lực, số lượng tàu vào, ra; sản lượng qua cảng, thu nhật ký khai thác… UBND tỉnh cần yêu cầu các doanh nghiệp chủ động rà soát toàn bộ hồ sơ liên quan đến chứng nhận và xác nhận nguồn gốc thủy sản. Bên cạnh đó, Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản tỉnh phối hợp với Trung tâm Chất lượng nông lâm sản vùng 3 và doanh nghiệp rà soát từng hồ sơ theo chuỗi. Chính quyền địa phương, cơ sở phải quản lý chặt chẽ ngư dân, phương tiện và có cam kết tàu cá không vi phạm vùng biển nước ngoài. Lực lượng Bộ đội Biên phòng kiểm soát chặt chẽ tàu xuất nhập bến, rà soát tất cả hồ sơ ghi chép, cập nhật đầy đủ, logic và khớp với các đơn vị liên quan…

HẢI LĂNG